
F-35 Lightning II ve Su-57, ABD ve Rusya’nın en gelişmiş savaş uçakları arasında yer alıyor. İki uçak da farklı alanlarda üstünlük sağlamak için tasarlandı ve modern hava savaşında önemli bir rol oynuyor. F-35, düşük radar izi ve gelişmiş elektronik sistemleriyle dikkat çekerken, Su-57 daha yüksek hız, manevra kabiliyeti ve geniş silah yelpazesiyle öne çıkıyor. Ancak üretim miktarları, operasyonel başarıları ve teknoloji seviyesi açısından aralarında ciddi farklar var.
F-35 Lightning II vs Sukhoi Su-57
Lockheed Martin tarafından geliştirilen F-35, 2006’dan beri üretiliyor ve şu anda dünyanın en yaygın kullanılan beşinci nesil savaş uçağı konumunda. ABD Hava Kuvvetleri, Deniz Piyadeleri ve Donanması tarafından aktif olarak kullanılıyor.
İlk operasyonel görevi 2018’de İsrail tarafından gerçekleştirildi ve bugüne kadar 1000’den fazla üretilmiş durumda. ABD’nin 2044 yılına kadar toplamda 2.400’den fazla F-35 alması planlanıyor. Birçok ülke F-35’i tercih ederken, Çin, Tayland, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi bazı ülkeler çeşitli nedenlerle bu uçağı alamadı veya siparişlerini iptal etti.

Öte yandan, Su-57 Rusya’nın geliştirdiği ilk beşinci nesil savaş uçağı. 1999’da başlayan PAK FA programının bir ürünü olan uçak, 2010’da ilk test uçuşunu yaptı ancak teknik sorunlar ve üretimdeki aksaklıklar nedeniyle uzun süre gecikti. İlk üretim modeli 2019’da düşerek teslim edilmeden önce imha oldu.
2020 sonunda Rus Hava ve Uzay Kuvvetleri envanterine girdi. Şu ana kadar sadece 22 adet üretilmiş ve 10 adet de test uçağı bulunuyor. Üretimin yavaş ilerlemesinde Batı’nın uyguladığı yaptırımların ve Rusya’nın Ukrayna’daki savaşta kaynaklarını başka alanlara kaydırmasının büyük etkisi var.
F-35, radar izi en düşük savaş uçaklarından biri olarak kabul ediliyor. Gövdesinde kullanılan özel kaplamalar ve tasarım sayesinde düşman radarlarına yakalanma ihtimali oldukça düşük. Su-57’de de benzer bir gizlilik tasarımı var, ancak F-35 kadar etkili değil. Ayrıca Su-57’nin bazı sensörleri ve radar emici kaplamaları, Batı standartlarında üretilen rakiplerine kıyasla daha az gelişmiş. Bu yüzden radara yakalanma ihtimali F-35’ten daha yüksek.

Teknik verilere baktığımızda F-35’in 51,4 feet uzunluğa, 35 feet kanat açıklığına ve 14,4 feet yüksekliğe sahip olduğu görülüyor. Pratt & Whitney F135-PW-100 turbofan motoruyla çalışan uçak, 1,6 Mach (yaklaşık 1.287 km/s) hıza ulaşabiliyor. Menzili 1.700 mil ve maksimum irtifası 50.000 feet. Silah kapasitesi açısından dört iç, altı dış olmak üzere toplamda 10 silah istasyonu taşıyor. Ayrıca 25 mm GAU-22/A dört namlulu topa sahip.
Su-57 ise daha büyük bir uçak. 65 feet uzunluğa, 46 feet kanat açıklığına ve 15 feet yüksekliğe sahip. İki adet Saturn AL-41F1 motoruyla çalışıyor ve 2 Mach (yaklaşık 2.120 km/s) hıza ulaşabiliyor. 2.200 mil menzili ve 66.000 feet servis tavanı var. Silah yükü bakımından F-35’ten daha güçlü; altı iç, altı dış olmak üzere toplamda 12 silah istasyonuna sahip. 30 mm Gryazev-Shipunov GSh-30-1 otomatik topuyla donatılmış durumda.
F-35’in en büyük avantajlarından biri gelişmiş sensörleri ve ağ merkezli savaş yeteneği. Uçak, sahip olduğu gelişmiş radar, kızılötesi ve elektronik harp sistemleri sayesinde çevresindeki tehditleri anında tespit edebiliyor. Ayrıca diğer F-35’ler ve savaş birimleriyle sürekli bilgi paylaşarak düşman hedeflerine karşı üstünlük sağlıyor. Su-57 ise daha geleneksel sistemlere sahip ve ağ merkezli savaş yeteneği F-35 kadar gelişmiş değil.
Üretim ve operasyonel başarı açısından da F-35 açık ara önde. ABD, Avrupa ve Asya’daki birçok ülke F-35 kullanıyor ve uçak birçok farklı savaş senaryosunda kendini kanıtladı. Su-57’nin ise şu ana kadar savaşta kullanıldığına dair net bir kanıt yok. Rusya, uçakları Suriye ve Ukrayna’da test ettiğini söylese de bunların operasyonel mi yoksa sadece test uçuşları mı olduğu belirsiz.
Genel bir değerlendirme yaparsak, Su-57 daha hızlı ve manevra kabiliyeti yüksek bir uçak olsa da üretim sorunları, radar izi ve elektronik savaş sistemleri açısından F-35’in gerisinde kalıyor. F-35, dünya çapında yaygın kullanımı, düşük radar izi ve gelişmiş sensörleriyle modern hava savaşında büyük bir avantaj sağlıyor. Su-57 ise Rusya’nın hava kuvvetlerini modernize etmek için geliştirdiği önemli bir proje olsa da üretim zorlukları nedeniyle henüz F-35’in seviyesine ulaşabilmiş değil.
F-35 Lightning II vs. Sukhoi Su-57
Özellik | F-35 Lightning II | Sukhoi Su-57 |
---|---|---|
Mürettebat | 1 | 1 |
Uzunluk | 51 ft 4 in (15.6 m) | 65 ft 11 in (20.1 m) |
Kanat Açıklığı | 35 ft (10.7 m) | 46 ft 3 in (14.1 m) |
Yükseklik | 14 ft 4 in (4.4 m) | 15 ft 1 in (4.6 m) |
Boş Ağırlık | 49,540 lbs (22,470 kg) | 55,116 lbs (25,000 kg) |
Maksimum Kalkış Ağırlığı | 65,918 lbs (29,900 kg) | 77,162 lbs (35,000 kg) |
Motor | 1 × Pratt & Whitney F135-PW-100 | 2 × Saturn AL-41F1 |
Maksimum Hız | 1.6 Mach (1,287 km/s) | 2.0 Mach (2,120 km/s) |
Menzil | 1,700 mil (2,722 km) | 2,200 mil (3,540 km) |
Servis Tavanı | 50,000 ft (15,240 m) | 66,000 ft (20,100 m) |
Silah İstasyonları | 10 (4 iç, 6 dış) | 12 (6 iç, 6 dış) |
Top | 1 × 25 mm GAU-22/A 4-namlulu top | 1 × 30 mm Gryazev-Shipunov GSh-30-1 |